Câu hỏi 1: Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh ra đời như thế nào?

Trả lời:

Giữa năm 1925, chỉ trong một thời gian ngắn tại Quảng Châu – Trung Quốc đã hình thành tổ chức cách mạng Việt Nam đầu tiên có xu hướng Cộng sản: Hội Việt Nam cách mạng với 9 hội viên là những thanh niên Việt Nam đầu tiên được Nguyễn Ái Quốc trực tiếp giác ngộ, kết nạp đưa vào tổ chức. Sự xuất hiện của nhóm thanh niên cách mạng với 9 hội viên này tuy còn nhỏ bé trên con đường dựng Đảng, lập Đoàn nhưng đó là thời điểm khai sinh ra một thế hệ thanh niên mới, một sự kiện quan trọng mở đầu cho quá trình hình thành và phát triển các tổ chức thanh niên cách mạng theo xu hướng cộng sản chủ nghĩa ở Việt Nam. Đồng thời với sự ra đời của tổ chức Hội Việt Nam cách mạng thanh niên đặt nền móng sự ra đời của Đảng vào năm 1930 sau này, thì sự xuất hiện của nhóm thiếu nhi Cộng sản của Việt Nam vào năm 1926, với 8 thiếu niên đầu tiên là quá trình chuẩn bị về chính trị, tư tưởng, tổ chức, lực lượng để hình thành tổ chức Đoàn thanh niên cộng sản Đông Dương vào tháng 3/1931, sau khi Đảng ra đời một năm. Vào cuối năm 1929, ở Việt Nam xuất hiện 3 tổ chức cộng sản, cùng với nó là xuất hiện nguy cơ chia rẽ, mất đoàn kết, vì vậy để phong trào tiếp tục phát triển cần phải tập hợp lực lượng, có một tổ chức cộng sản chân chính đủ sức lãnh đạo cách mạng.

Đầu tháng 01/1930, theo chỉ thị của Quốc tế cộng sản, Nguyễn Ái Quốc đã tổ chức Hội nghị hợp nhất ba tổ chức cộng sản tại Hương Cảng- Trung Quốc. Hội nghị đã nhất trí thành lập một đảng lấy tên là Đảng cộng sản Việt Nam.

Sự kiện này đánh dấu bước ngoặt trọng đại trong lịch sử cách mạng Việt Nam. Chấm dứt thời kỳ khủng hoảng về đường lối lãnh đạo và giai cấp lãnh đạo ở nước ta.

Tháng 10 năm 1930 đã diễn ra một sự kiện quan trọng của cách mạng Việt Nam và phong trào thanh niên nước ta, đó là Hội nghị Ban chấp hành trung ương Đảng lần thứ nhất thảo luận và thông qua nhiều văn kiện có ý nghãi lịch sử trong đó có “Án nghị quyết về Cộng sản thanh niên vận động” của Trung ương, toàn thể hội nghị đã nêu bật: “Phải kéo họ ra khỏi ảnh hưởng quốc gia, phong kiến, đế quốc. Muốn được như vậy, chỉ có tổ chức ra một đoàn thể của thanh niên mới được”. Đồng thời nghị quyết cũng khẳng định “việc tổ chức ra Cộng sản Thanh niên đoàn là một việc cần thiết – quan trọng như việc của Đảng vậy”. Từ đó Dảng chỉ thị: “Thanh niên phải có một đoàn thể dộc lập, có cơ quan chỉ huy riêng”.

Thực hiện Án nghị quyết tháng 10/1930 về công tác thanh niên của Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ nhất, các cơ sở Đoàn đã được xây dựng trên khắp cả nước từ Bắc vào Nam. Tuy nhiên hệ thống của Đoàn chưa được thống nhất và Đoàn chưa có sinh hoạt riêng. Hội nghị Ban chấp hành trung ương Đảng lần thứ hai tại Sài Gòn từ ngày 20 đến 26-03-1931, dưới sự chủ trì của đồng chí Trần Phú – Tổng bí thư đầu tiên của Đảng đã dành nhiều thời gian để bàn về công tác xây dựng Đảng và xây dựng Đoàn. Trên cơ sở nghiên cứu bức thư của Ban chaadp hành Quốc tế Thanh niên Cộng sản gửi cho Đảng ta, Hội nghị đã nghiêm túc kiểm điểm đánh giá việc thực hiện nghị quyết lần thứ nhất (tháng 10/1930), trong đó nêu rõ: “Tổ chức ra Cộng sản thanh niên Đoàn là nhiệm vụ thâu phục một bộ phận quan trọng của giai cấp vô sản, là một vấn đề cần kíp mà Đảng phải giải quyết. Tuy nhiên, đến nay không ở đâu tiến lên được bước nào. Trái lại thái độ trong Đảng lại rất hờ hững về vấn đề Đoàn. Từ đó trong Án nghị quyết của Trung ương toàn thể Hội nghị lần thứ hai, phần nhiệm vụ cần kíp ghi rõ: “Cần kíp tổ chức ra Cộng sản thanh niên Đoàn, Đảng cần kíp đánh tan cái thái độ lững lờ, lãnh đạm với vấn đề đó. Lập tức các đảng bộ địa phương phải mau mau tổ chức những ủy viên tổ chức ra Đoàn, đốc xuất cho chi bộ tổ chức. Đảng bộ các địa phương phải gây ra cơ sở Đoàn”.

Là người theo dõi sát sao tình hình xây dựng Đảng, xây dựng tổ chức Đoàn, trong thư gửi Ban chấp hành Đảng cộng sản Đông Dương ngày 20/04/1931, Nguyễn Ái Quốc đề nghị: “Đảng phải trước tiên phải thống nhất tổ chức thanh niên và Công hội và những tổ chức đó phải có sinh hoạt độc lập của mình”.

Đến tháng 03/1931, sau một quá trình chuẩn bị, được sự lãnh đạo và tổ chức của Hội Việt Nam cách mạng Đông Dương, của Đảng cộng sản Đông Dương, cũng như sự lãnh đạo, trực tiếp bồi dưỡng đào tạo của Nguyễn Ái Quốc tổ chức cơ sở ở nước ta “từ bắt đầu hiếm hoi” với một nhóm nhỏ 8 thiếu niên do Bác Hồ trực tiếp chưm sóc dìu dắt, sau 5 năm đã phát triển và trưởng thành vượt bậc. Lúc này, trên cả ba miền Bắc, Trung, Nam của nước ta đã xuất hiện nhiều tổ chức Đoàn cơ sở với hơn 1.500 đoàn viên. Ở một số địa phương đã hình thành Đoàn từ cơ sở huyện, tỉnh, dần dần đã trở thành lực lượng hùng hậu, lực lượng xung kích của Đảng, cống hiến hết mình trong cuộc kháng chiến, kiến quốc, xây dựng Tổ quốc Việt Nam quang vinh.

Thể theo nguyện vọng và đề nghị của tuổi trẻ khắp cả nước và Ban bí thư Trung ương Đoàn, được sự đồng ý của Bộ chính trị và Bác Hồ kính yêu. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đoàn (tháng 03/1961) đã ra nghị quyết lấy ngày 26 – 03-1931, một trong những ngày cuối của Hội nghị ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ hai họp tại Sài Gòn, do đồng chí Tổng bí thư Trần Phú chủ trì bàn về công tác xây dựng Đoàn làm ngày kỷ niệm thành lập Đoàn. Ngày 26-03 hàng năm đã đi vào lịch sử vẻ vang của Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và tuổi trẻ Việt Nam.

Câu hỏi 2: Quá trình phát triển của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh từ khi ra đời đến nay như thế nào?

Trả lời:

Ở mỗi thời kỳ lịch sử khác nhau, do yêu cầu cảu cách mạng Việt Nam và nhiệm vụ. mục tiêu chính trị của mỗi kỳ Đại hội Đoàn, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã có nhiều lần đổi tên và phát động nhiều phong trào hành động cách mạng, phong trào thi đua yêu nước, huy động hàng triệu thanh niên tham gia, góp phần quan trọng vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng chủ nghĩa xã hội. từ khi ra đời đến nay, dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam, Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh không ngừng phát triển cùng với sự phát triển của dân tộc. Sự phát triển của Đoàn qua các thời kỳ được khái quát ở một số nội dung sau:

a. Các tên gọi của tổ chức Đoàn qua các thời kỳ:

- Đoàn thanh niên cộng sản Đông Dương (1931 – 1936)

- Đoàn thanh niên dân chủ Đông Dương (1936 – 1939)

- Đoàn thanh niên phản đế Đông Dương (1939 – 1941)

- Đoàn thanh niên Cứu Quốc Việt Nam (1941- 1956)

- Đoàn thanh niên Lao động Việt Nam (1956 – 1970)

- Đoàn thanh niên Lao động Hồ Chí Minh (1970 – 1976)

- Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (1976 đến nay)

b. Các kỳ Đại hội của Đoàn:

- Đại hội I (từ ngày 07/02 đến 14/02/1950) tại xã Cao Văn, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên.

- Đại hội II (từ ngày 25/10 đến 04/11/1956) tại thủ đô Hà Nội.

- Đại hội III (từ ngày 23/03 đến ngày 25/03/1961) tại thủ đô Hà Nội.

- Đại hội IV (từ ngày 20/11 đến 22/11/1980) tại thủ đô Hà Nội.

- Đại hội V (từ ngày 27/11 đến 30/11/1987) tại thủ đô Hà Nội.

- Đại hội VI (từ ngày 15/10 đến 18/10/1992) tại thủ đô Hà Nội.

- Đại hội VII (từ ngày 26/10 đến 29/11/1997) tại thủ đô Hà Nội.

- Đại hội VIII (từ ngày 07/12 đến 11/12/2002) tại thủ đô Hà Nội.

- Đại hội IX (từ ngày 17/12 đến 21/12/2007) tại thủ đô Hà Nội.

c. Các phong trào tiêu biểu của Đoàn qua các kỳ Đại hội:

* Trong nhiệm kỳ Đại hội I (1950 – 1956):

- Phong trào tòng quân giết giặc lập công, tham gia dân quân du kích.

- Phong trào chống địch bắt lính.

- Phong trào thi đua sản xuất nông nghiệp.

- Phong trào thi đua lập công trong lực lượng vũ trang và thanh niên xung phong.

* Trong nhiệm kỳ Đại hội II (1956 – 1961):

- Phong trào Đoàn tham gia khôi phục và phát triển kinh tế, văn hóa, xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, chi viện cho miền Nam thống nhất Tổ quốc.

- Phong trào đấu tranh chính trị, vũ trang của thanh niên miền Nam chống Mỹ, ngụy và bè lũ tay sai.

* Trong nhiệm kỳ Đại hội III ( 1961 -1980):

- Phong trào “thi đua tình nguyện vượt mức kế hoạch 5 năm lần thứ nhất” (1961 – 1965).

- Phong trào “3 sẵn sàng” trong thanh niên miền Bắc ( 1965 – 1975).

- Phong trào “5 xung phong” trong thanh niên miền Nam (1965 – 1975).

- Phong trào “quyết thắng” trong lực lượng vũ trang (1965 0 1975 và 1975 – 1980).

- Phong trào lao động tình nguyện xây dựng Tổ quốc và phong trào lao động tình nguyện vượt mức kế hoạch trong khu vực sản xuất (1975 – 1980).

- Phong trào học tập trong các tầng lớp thanh niên. Riêng trong các trường học là xây dựng “tập thể học sinh xã hội chủ nghĩa” (1975 – 1980).

- Phong trào “Ba xung kích làm chủ tập thể” (1978 – 1980)

- Cuộc vận động “Ba mũi tiến công chống tiêu cực” và “Toàn Đoàn tham gia xây dựng Đảng” (1979 – 1980).

* Trong nhiệm kỳ Đại hội IV(1980 – 1987):

- Ba chương trình hành động của Đoàn (05/1982 – 12/1983):

+ Chương trình tuổi trẻ thực hành tiết kiệm.

+ Chương trình tuổi trẻ đẩy mạnh sản xuất lương thực.

+ Chương trình tham gia giải quyết việc làm cho thanh niên

- Năm chương trình hành động cách mạng của tuổi trẻ (01/1984 – 11/1987).

+ Chương trình học tập, rèn luyện xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa.

+ Chương trình tuổi trẻ xung kích đẩy mạnh sản xuất lương thực và phát triển nông nghiệp toàn diện.

+ Chương trình tuổi trẻ lao động sáng tạo, tiết kiệm và giải quyết việc làm cho thanh niên.

+ Chương trình tuổi trẻ xung kích trên mặt trận an ninh bảo vệ Tổ quốc.

+ Chương trình tuổi trẻ xung kích trên mặt trận cải tạo xã hội chủ nghĩa và phân phối lưu thông.

* Trong nhiệm kỳ Đại hội V (1987 – 1992):

- Tiếp tục phát triển phong trào “ tuổi trẻ sáng tạo xây dựng và bảo vệ tổ quốc”, tập trung thực hiện 4 chương trình sau:

+ Tuổi trẻ xung kích và sáng tạo trên mặt trận kinh tế, thực hiện thắng lợi ba chương trình, mục tiêu về lương thực – thực phẩm, hàng tiêu dùng và hàng xuất khẩu.

+ Tuổi trẻ đi đầu thực hiện các chính sách xã hội và đấu tranh cho công bằng xã hội.

+ Tuổi trẻ xung kích trên mặt trận Tổ quốc, an ninh, bảo vệ Tổ quốc.

+ Tuổi trẻ học tập và tiến quân vào khoa học kỹ thuật.

* Trong nhiệm kỳ Đại hội VI (1992 – 1997):

+ Chương trình thanh niên làm kinh tế, tham gia giải quyết việc làm.

+ Chương trình thanh niên tham gia bảo vệ tổ quốc, bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

+ Chương trình học tập, sáng tạo, tích cực tham gia phát triển văn hóa, xã hội.

+ Chương trình xây dựng Đội thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng.

- Phát động 2 phong trào lớn “Thanh niên lập nghiệp” và “Tuổi trẻ giữ nước” (02/1993).

* Trong nhiệm kỳ Đại hội VII (1997 – 2002):

Tiếp tục duy trì, phát triển, nâng cao hai phong trào “thanh niên lập nghiệp” và “Tuổi trẻ giữ nước”.

*Trong nhiệm kỳ Đại hội VIII (2002 - 2007):

- Phát động phong trào thi đua “Thi đua tình nguyện xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” với các nội dung:

+ Thi đua học tập, tiến quân vào khoa học – công nghệ.

+ Thi đua lập nghiệp, lao động sáng tạo.

+ Tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng.

+ Xung kích bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

* Từ Đại hội IX (2007) đến nay:

- Phát động hai phong trào lớn: “Năm xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc” và “Bốn đồng hành với thanh niên lập thân lập nghiệp”.

+ 5 xung kích:

Xung kích lao động sáng tạo, phát triển kinh tế - xã hội.

Xung kích tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng.

Xung kích bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Xung kích thực hiện cải cách hành chính

Xung kích trong hội nhập quốc tế.

+ 4 đồng hành:

Đồng hành với thanh niên trong học tập, nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn, nghiệp vụ.

Đồng hành với thanh niên trong nghề nghiệp và việc làm.

Đồng hành với thanh niên trong nâng cao sức khỏe thể chất và đời sống văn hóa tinh thần.

Đồng hành với thanh niên trong phát triển kỹ năng xã hội.

Câu hỏi 3: Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh có vị trí, vai trò như thế nào trong hệ thống chính trị của nước ta?

Trả lời:

Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh là thành viên của hệ thống chính trị, hoạt động trong khuôn khổ hiến pháp và pháp luật của Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đoàn phối hợp với các cơ quan Nhà nước, các đoàn thể nhân dân, các tập thể lao động và gia đình chăm lo giáo dục, đào tạo và bảo vệ thanh thiếu nhi, tổ chức cho đoàn viên, thanh niên tích cực tham gia vào công việc quản lý Nhà nước, quản lý xã hội, dưới sự lãnh đạo của Đảng. Mối quan hệ của Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh trong hệ thống chính trị thể hiện ở các nội dung cơ bản sau:

a. Mối quan hệ của Đoàn đối với Đảng

Đoàn là đội dự bị tin cậy của Đảng, là người kế tục sự nghiệp, lý tưởng, cách mạng của Đảng, phấn đấu vì mục tiêu: dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh và xây dựng thành công xã hội chủ nghĩa tại Việt Nam. Tổ chức Đoàn đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện và tuyệt đối của Đảng.

Mục tiêu, lý tưởng của Đoàn chính là phấn đấu thực hiện thắng lợi mục tiêu lý tưởng của Đảng, của Bác Hồ và nhân dân đã lựa chọn. Đảng định hướng chính trị cho mọi hoạt động, nguyên tắc tổ chức của Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi. Đảng chăm lo bồi dưỡng nguồn cán bộ trẻ có phẩm chất đạo đức, bản lĩnh chính trị, có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho Đảng.

Đoàn tham mưu đề xuất với Đảng những vấn đề liên quan đến thanh niên và công tác thanh thiếu nhi. Tham gia xây dựng Đảng và tuyên truyền bảo vệ đường lối, chính sách của Đảng, đóng góp ý kiến cho đảng viên và sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng.

Mối quan hệ giữa Đoàn với Đảng là mối quan hệ hữu cơ, biện chứng có tác động qua lại. Đảng có kiên định mục tiêu lý tưởng cách mạng thì Đoàn mới có điều kiện phát triển thuận lợi và ngược lại. Tổ chức Đoàn mạnh cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức sẽ đem lạo sức sống, bổ sung lực lượng trẻ cho Đảng. Phải coi công tác xây dựng tổ chức Đoàn là bộ phận hữu cơ, tất yếu và đi trước một bước trong công tác xây dựng Đảng. Nghị quyết 25- NQ/TW ngày 25/07/2008 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa X chỉ rõ: “Xây dựng Đoàn vững mạnh là nội dung quan trọng trong công tác xây dựng Đảng, là xây dựng Đảng trước một bước”, là quá trình xây dựng và chuẩn bị đội đự bị bổ sung lực lượng cho Đảng.

b. Mối quan hệ của Đoàn đối với Nhà nước

Tổ chức Đoàn chịu sự quản lý chung của Nhà nước đối với toàn xã hội, mọi hoạt động của Đoàn nằm trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật. Nhà nước thông qua hệ thống tổ chức, bộ máy chính quyền ban hành, hướng dẫn, tổ chức thực hiện Luật thanh niên (đã được Quốc hội thông qua tháng 11/2005 và có hiệu lực tháng 07/2006). Nhà nước ban hành cơ chế, chính sách liên quan đến thanh niên, tạo điều kiện cho thanh niên phát huy hết khả năng, năng lực của tuổi trẻ để cống hiến xây dựng đất nước. Nhà nước đảm bảo nguồn kinh phí, phương tiện làm làm việc cho hoạt động Đoàn.

Đoàn là chỗ dựa vững chắc, tham gia đóng góp, xây dựng và bảo vệ chính quyền nhân dân các cấp, tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện chính sách, pháp luật của Nhà nước; vận động đoàn viên thanh niên xung phong, tình nguyện đi đầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, trực tiếp tham gia vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đoàn tham gia quản lý Nhà nước, quản lý xã hội trên cơ sở chức năng nhiệm vụ của mình, thông qua hệ thống Đoàn các cấp từ cơ sở đến Trung ương đề cử nhứng đại biểu ưu tú nhất đại diện quyền lợi và tiếng nói của tuổi trẻ vào Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp; vận động, tuyên truyền giáo dục đoàn viên thanh niên trở thành công dân tốt, thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân.

Đối với các ban ngành, tổ chức Đoàn phối hợp, liên kết hoạt động trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ của mình, dựa trên đường lối quan điểm của Đảng về công tác thanh niên, tạo sức mạnh tổng hợp, đồng bộ trong công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi.

c. Đoàn đối với các tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam

Đoàn tích cực chủ động, liên kết phối hợp, nhằm quy tụ sức mạnh của cả hệ thống chính trị, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước. Đoàn thanh niên là một thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam – một liên minh chính trị rộng lớn, tập hợp lực lượng đại đoàn kết các dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vì mục tiêu chung: dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

d. Đoàn đối với Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh

Đảng giao cho Đoàn trực tiếp phụ trách, dìu dắt, giáo dục Đội Thiếu niên, nhi đồng. Tại chương IX, Điều lệ đoàn ghi rõ: Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, hướng dẫn thiếu nhi làm theo 5 lời Bác Hồ dạy, phấn đấu trở thành đoàn viên Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, người công dân tốt của đất nước. Phối hợp với các cơ quan Nhà nước tạo điều kiện về cơ sở vật chất, tài chính cho hoạt động của Đội.

Câu hỏi 4: Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có những tính chất cơ bản nào?

Trả lời:

Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có các tính chất cơ bản sau:

a. Tính chính trị

Tổ chức Đoàn do Đảng và Bác Hồ sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện. Do đó, Đoàn lấy mục tiêu, lý tưởng của Đảng làm mục tiêu, phấn đấu của mình. Mục tiêu đó đã được thông qua tại Đại hội XI của Đảng (2011) là phấn đấu xây dựng một nước Việt Nam: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Đoàn là thành viên của hệ thống chính trị, dưới sự lãnh đạo trực tiếp, tuyệt đối và toàn diện của Đảng. Đảng đưa ra cương lĩnh chủ trương, chính sách, chiến lược phát triển đất nước và hoạch định chiến lược công tác cán bộ cho cả hệ thống chính trị, được cụ thể hóa bằng Hiến pháp và pháp luật thành những điều luật cụ thể để mọi công dân, mọi tổ chức xã hội thực hiện, dưới sự chỉ đạo, điều hành của cơ quan Nhà nước. Do đó, Đoàn thanh niên phải là lực lượng xung kích đi đầu thực hiện thắng lợi đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Đảng lấy chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, cơ sở lý luận của cách mạng Việt Nam, đồng thời đứng vững trên lập trường tư tưởng của giai cấp công nhân, lấy nguyên tắc tập trung dân chủ, phê bình và tự phê bình là những vấn đề cốt lõi trong tổ chức, sinh hoạt Đảng. Vì vậy, Đoàn với tư cách là tổ chức gần Đảng nhất, là đội dự bị của Đảng, cũng phải đứng vững trên lập trường và nguyên tắc đó.

b. Tính tiên tiến:

Là đội dự bị tin cậy của Đảng, là chủ nhân tương lai của nước nhà, mỗi đoàn viên là hạt nhân nòng cốt trong mọi sinh hoạt, công tác của tổ chức Đoàn, Hội, Đội

c. Tính quần chúng (xã hội)

Thanh niên là lực lượng to lớn trong xã hội, chiếm bình quân 1/3 dân số (hiện nay dân số Việt Nam khoảng 86 triệu người), do đó tỷ lệ thanh niên trong các tầng lớp xã hội rất lớn. Thanh niên có vị trí, vai trò to lớn trong tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, xã hội, quốc phòng, an ninh. Ở đâu có thanh niên ở đó có sự định hướng, giúp đỡ, tư vấn đồng hành cùng thanh niên của tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên Hiệp Thanh Niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam.

Tính quần chúng thể hiện rất rõ trong những hoạt động của Đoàn, Hội và phong trào thanh thiếu nhi. Những hoạt động Đoàn không chỉ lan tỏa đến đoàn viên, thanh niên còn ảnh hưởng đến những thanh niên chưa có điều kiện trở thành đoàn viên, hội viên.

Tính quần chúng còn ở chỗ Đoàn là thành viên tập thể của Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, đóng vai trò nòng cốt và định hướng chính trị cho hoạt động của Hội. Đoàn còn có mối quan hệ với các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức xã hội nghề nghiệp, tạo nguồn lực, điều kiện cho các hoạt động của tổ chức đó.

Câu hỏi 5: Chức năng cơ bản của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là gì?

Trả lời:

Chức năng cơ bản của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là:

1. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy, đội quân xung kích cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam.

- Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh bao gồm những thanh niên tiên tiến, tự nguyện phấn đấu cho mục tiêu, lý tưởng của Đảng, được Đảng giao cho Đoàn trực tiếp giáo dục giúp đỡ những thanh niên tiên tiến trở thành đoàn viên, những đoàn viên ưu tú trở thành đảng viên. Vì vậy, Đoàn Thanh niên là tổ chức quần chúng gần Đảng nhất.

- Đoàn tuyên truyền giáo dục cho đoàn viên thanh niên nhận thức sâu sắc về Đảng, đóng góp ý kiến cho Đảng, phê bình cán bộ đảng viên, tham gia cuộc vận động xây dựng Đảng, bồi dưỡng cán bộ bổ sung cho Đảng, Nhà nước và các đoàn thể nhân dân.

- Đoàn thanh niên là đội quân xung kích cách mạng của Đảng, đi đầu trên mọi lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội. Ngày nay, đất nước ta bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Đoàn càng thể hiện rõ chức năng nhiệm vụ của mình động viên đông đảo đoàn viên thanh niên phát huy vai trò xung kích, sáng tạo trong phát triển kinh tế - xã hội, phấn đấu vì sự nghiệp đổi mới của Đảng.

2. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí minh là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, là người đại diện chăm lo và bảo vệ quyền lợi hợp pháp và chính đáng của tuổi trẻ.

Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị - xã hội, là nơi để thanh niên có điều kiện để cống hiến, trưởng thành, là môi trường đoàn kết thân ái, mọi người có thể chia sẻ tâm tư, tình cảm, nguyện vọng chính đáng, trên cơ sở đó giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Để làm tốt chức năng Đoàn là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, Đoàn cần làm tốt một số việc sau:

Một là: Tạo môi trường giúp thanh niên phát huy vai trò xung kích trong các lĩnh vực kinh tế, chính trị - xã hội, tổ chức các phong trào, các cuộc vận động và các hoạt động hướng vào mục tiêu tập hợp, đoàn kết các tầng lớp thanh niên, tạo môi trường lành mạnh cho thanh niên, vì sự tiến bộ của thanh niên.

Hai là: Đa dạng hóa các hình thức giáo dục thanh niên, hướng cho thanh niên, hướng thanh niên đến với những giá trị cao đẹp, sống có ích, có trách nhiệm với cộng đồng, thực hiện có hiệu quả “Cuộc vận động làm theo lời Bác” gắn với việc triển khai chương trình “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam, vì dâ giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động cho mỗi đoàn viên thanh niên, tuyên dương những điển hình, tập thể và cá nhân tiên tiến, đem đến cho tuổi trẻ ước mơ, hoài bão để khẳng định bản thân, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Ba là: Nâng cao các phong trào hành động cách mạng, góp phần đáp ứng nhu cầu chính đáng của thanh niên. Hỗ trợ cho thanh niên nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn, nghiệp vụ, giải quyết việc làm, tư vấn nghề nghiệp, tạo môi trường cho thanh niên phát huy tài năng của họ.

Bốn là: Tổ chức cho thanh niên tích cực tham gia các chương trình kinh tế - xã hội, chủ động đảm nhận việc mới, việc khó. Đi đầu xây dựng kết cấu hạ tầng ở nông thôn, bảo vệ môi trường thực hiện văn hóa giao thông, cổ vũ trí thức trẻ tham gia phát triển nông thôn, miền núi.

Câu hỏi 6: Qua quá trình hình thành và phát triển, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã xây dựng và hun đúc nên những truyền thống gì?

Những truyền thống của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh:

Một là: Truyền thống yêu nước nồng nàn, gắn bó thiết tha, trung thành tuyệt đối với Đảng, với nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa.

Truyền thống quý báu này đã tạo nên những động lực tinh thần vô giá xuyên suốt các thời kỳ lịch sử, được thể hiện trong thành động cách mạng, nhất là ở những bước ngoặt của lịch sử hơn 80 năm qua.

Hai là: Truyền thống của một đội quân xung kích cách mạng, dám đón lấy những nhiệm vụ nặng nề, dám đi đến những nơi gian khổ, dám suy nghĩ sáng tạo để hoàn thành nhiệm vụ được giao. Thực hiện lời dạy của Bác Hồ “Đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên”.

Thế hệ trẻ Việt Nam, kế tục sự nghiệp của cha anh, hăng hái xung phong đi đến những nơi Tổ quốc cần, dù đó là biên cương, hải đảo, dù đó là nơi mới mẻ, khó khăn.

Ba là: Truyền thống gắn bó đoàn kết trong lớp người cùng lứa tuổi, trong các tổ chức Đoàn, Hội; đoàn kết, gắn bó với nhân dân, thương yêu giúp đỡ lẫn nhau trong hoạn nạn, đặc biệt là những thời điểm đối mặt với kẻ thù hoặc thiên tai, đồng cam cộng khổ, đồng tâm hiệp lực, vì lợi ích của dân tộc và cộng đồng.

Bốn là: Truyền thống hiếu học, ham học, ham hiểu biết để tự mình nâng cao trình độ về mọi mặt, say mê sáng tạo trong hoạt động thực tiễn, cống hiến cho sự nghiệp của Đảng, của dân tộc. Học ở nhà, học ở trường, học trong cuộc sống, để trở thành người có ích cho xã hội.

Phát huy những truyền thống tốt đẹp đó, các thế hệ thanh niên Việt Nam góp phần làm rạng rỡ dân tộc ta, non sông đất nước ta. Tiếp bước các thế hệ cha anh, lớp thanh niên ngày na sẽ vượt qua mọi khó khăn, thách thức, dưới lá cờ vẻ vang của Đảng phấn đấu xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, sánh vai cùng các cường quốc, năm châu như Bác Hồ hằng mong muốn.